Γνωρίζετε από ποια ηλικία επιτρέπεται να έχουμε λογαριασμό Gmail; Τι είναι η «Πολιτική Απορρήτου» και οι «Οροι Χρήσης»; Μπορούμε να διαγράψουμε κάποιο άτομο από το Facebook; Πότε μπορούμε να δημοσιεύουμε φωτογραφίες άλλων στο Διαδίκτυο; Επιτρέπεται το κατέβασμα βίντεο από το YouTube; Ξέρετε το σύστημα ασφάλειας των ηλεκτρονικών παιχνιδιών PEGI;

Αυτές είναι μερικές μόνο από τις ερωτήσεις στις οποίες απάντησαν περίπου 1.000 άτομα από τον Δεκέμβριο ώς σήμερα, ανταποκρινόμενα σε ένα διαδικτυακό κάλεσμα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου και της Wind. «Τα αποτελέσματα; Απογοητευτικά» απαντά η δρ Βερόνικα Σαμαρά, συντονίστρια του Κέντρου και επικεφαλής της Δράσης Ενημέρωσης Saferinternet.gr. «Ηταν ένα απλό ερωτηματολόγιο, όπου παροτρύναμε τον κόσμο να ζυγίσει τις γνώσεις του. Επτά στους 10 δεν γνωρίζουν πως λογαριασμό στο Gmail μπορούν να έχουν μόνο οι άνω των 13 – όπως και στο Facebook.

Ο ένας στους δύο πιστεύει ότι επιτρέπεται το κατέβασμα από το YouTube. Οι μισοί αγνοούν το πανευρωπαϊκό σύστημα PEGI – κι ας αγοράζουν παιχνίδια για το παιδί τους». Τι ξεχωρίζει η ίδια ως πιο ανησυχητικό; «Οτι θέλουμε να μιλήσουμε για την ασφαλή πλοήγηση στο Διαδίκτυο και διαπιστώνουμε άγνοια στα βασικά. Οταν χρησιμοποιούν το Facebook περίπου 3,5 εκατομμύρια Ελληνες, είναι δυνατόν να μην ξέρουμε από ποια ηλικία επιτρέπεται;».

Δεν χωράει αμφιβολία ότι το βάρος της μετάδοσης της γνώσης στα παιδιά κουβαλούν γονείς και δάσκαλοι. «Οι μεν γονείς οφείλουν να μάθουν με τι ασχολείται το παιδί τους, ενώ στο σχολείο θεωρείται απαραίτητη η ένταξη του μαθήματος της ασφαλούς πλοήγησης στο ωρολόγιο πρόγραμμα, όπως συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες» επισημαίνει η ειδικός, καθώς, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες που έχει διενεργήσει το EU KIDS ONLINE, «οι δεξιότητες των παιδιών στην Ελλάδα σε σχέση με την ασφαλή πλοήγηση στο Διαδίκτυο είναι αρκετά κάτω από τον μέσο όρο: 3,8, όταν ο πανευρωπαϊκός μ.ό. είναι 4,2, αν και σε επίπεδο ενασχόλησης δεν υστερούν καθόλου» συνεχίζει η δρ Σαμαρά.

Καλύτερη πλοήγηση

Η φιλοσοφία για το Διαδίκτυο αλλάζει στην Ευρώπη. Ζητούμενο δεν είναι μόνο η ασφαλέστερη πλοήγηση αλλά η καλύτερη. Η εξέλιξη του Safer Internet της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ονομάζεται πλέον Better Internet for Kids – BIK, το οποίο αντιπροσωπεύει ένα Διαδίκτυο καλύτερα προσαρμοσμένο στα παιδιά, θετικό, δημιουργικό, υπεύθυνο – άρα και ασφαλές. Συγκεκριμένα, η ευρωπαϊκή στρατηγική διαρθρώνεται γύρω από τέσσερις πυλώνες, οι οποίοι αλληλοενισχύονται: την τόνωση της ποιότητας σε απευθείας σύνδεση με το περιεχόμενο για τους νέους. Την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και υπευθυνότητας.

Τη δημιουργία ασφαλούς επιγραμμικού (διαδικτυακού) περιβάλλοντος για παιδιά. Την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και σεξουαλικής εκμετάλλευσης των παιδιών. Οπως, μάλιστα, τονίζεται από την Κομισιόν, «αυτή τη στιγμή, τα παιδιά μας είναι απλοί καταναλωτές και παθητικοί χρήστες του Διαδικτύου». «Το σημαντικό δεν είναι να ασχολούμαστε μόνο με την καταστολή αλλά και με τον ψηφιακό αλφαβητισμό, το λεγόμενο media literacy, τις ψηφιακές δεξιότητες, τη δημιουργία» εξηγεί η δρ Σαμαρά και συνεχίζει: «Το να παίζουν όλη μέρα παιχνίδια ή να ποστάρουν στο Facebook φωτογραφίες σίγουρα δεν συνιστούν θετική χρήση του Διαδικτύου. Η Ευρώπη μιλάει για ενδυνάμωση των παιδιών στους ψηφιακούς κόσμους, προκειμένου μεγαλώνοντας να καταστεί το Διαδίκτυο τόπος ευκαιριών, ώστε τα παιδιά να αποκτήσουν δεξιότητες και να βελτιώσουν τις επαγγελματικές προοπτικές τους».

Αναμφίβολα, ο τρόπος που συμπεριφέρονται τα παιδιά σήμερα στο Διαδίκτυο, θα συμβάλλει στον καθορισμό του αυριανού ψηφιακού κόσμου. Οπως μάλιστα τονίζει σε σχετική ανακοίνωσή της η Κομισιόν, «στόχος ενός Διαδικτύου καλύτερα προσαρμοσμένου στα παιδιά, είναι να τους δοθεί η δυνατότητα να αναπτυχθούν και να διαμορφώσουν τον κόσμο τους με ασφαλή, δημιουργικό τρόπο, να κτίσουν κοινότητες, να δραστηριοποιηθούν σε μία συμμετοχική κοινωνία. Θα μπορούσαν επίσης να προκύψουν τεχνολογικές καινοτομίες και νέες επιχειρήσεις που θα συμβάλλουν στην ψηφιακή ενιαία αγορά».

«Ολοι μαζί, για ένα καλύτερο Διαδίκτυο» το θέμα της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου

Πριν από λίγες μέρες (10/2) γιορτάστηκε, όπως κάθε χρόνο σε περισσότερες από 100 χώρες σε όλο τον κόσμο, η Μέρα Ασφαλούς Διαδικτύου, με φετινή θεματική «Ολοι μαζί, για ένα καλύτερο Διαδίκτυο». Σταθερός διοργανωτής, το Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Εθνικών Κέντρων Ενημέρωσης και Επαγρύπνησης INSAFE, με επίσημο εκπρόσωπο στη χώρα μας το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου.

Η εκδήλωση, η οποία πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή 450 μαθητών Δ΄ δημοτικού, περιελάμβανε διαδραστική συζήτηση σχετικά με την ορθή χρήση του Διαδικτύου, τη θεατρική παράσταση «Η Φάρμα του Διαδικτύου» (από τη θεατρική ομάδα Χιλιοδέντρι, στο Δημοτικό Θέατρο Πεύκης με την υποστήριξη ΠΕ.Α.Π. Λυκόβρυσης – Πεύκης και της Google). Σχεδόν όλα τα χέρια σηκώνονται μόλις οι υπεύθυνοι της εκδήλωσης ρωτούν «πόσα παιδιά σερφάρετε στο Διαδίκτυο;», ενώ στην ερώτηση σχετικά με το αν έχουν Facebook καμάρωσαν κάπως λιγότερα από τα μισά 9χρονα!

Με την παράσταση να τροφοδοτεί θέματα προς συζήτηση, ευκαιρία για… παραινέσεις του τύπου «μην παραλείψετε επιστρέφοντας το μεσημέρι στο σπίτι να κλείσετε το Facebook, αφού δεν επιτρέπεται για παιδιά κάτω των 13». Δεν έλειψαν όμως και παραδείγματα δημιουργικής χρήσης του Διαδικτύου: «Επειδή ό,τι ανεβαίνει στο Διαδίκτυο μπορεί να μείνει εκεί για πάντα, σκεφτείτε πολύ προτού αναρτήσετε κάποια φωτογραφία ή ένα αστείο tweet. Θέλετε να δημιουργήσετε ένα θετικό ψηφιακό αποτύπωμα; Γράψτε ένα ιστολόγιο (Blog) για όσα σημαντικά πράγματα σας ενδιαφέρουν, δημιουργήστε μία ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης για να προβάλετε την επιχείρηση της οικογένειάς σας, υλοποιήστε ένα βίντεο που διδάσκει κάτι καινούργιο στους άλλους».