Το τελευταίο χρονικό διάστημα, με αφετηρία τη συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών στη Νέα Υόρκη, ο οποίος εστίασε στην προοπτική μετεξέλιξης της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο μέσω της αξιοποίησης των αγωγών ΤΑΡ και IGB (διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας), και τις συναντήσεις που ακολούθησαν μεταξύ της ελληνικής, της αμερικανικής και της βουλγαρικής πλευράς, η Αλεξανδρούπολη βρέθηκε στο επίκεντρο της επικαιρότητας.
Γιατί; Πρόκειται για τη σχεδιαζόμενη ελληνοαμερικανική συνεργασία στον τομέα του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), η οποία ενδέχεται να ανακοινωθεί κατά την επικείμενη επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι στην Αθήνα μέσα στον Νοέμβριο.
Οπως δήλωσε ο Αμος Χοχστάιν, ειδικός απεσταλμένος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για ενεργειακά θέματα, σε πρόσφατη συνέντευξή του στο «Βήμα», «τους επόμενους μήνες θα αρχίσουν οι δοκιμαστικές εξαγωγές φορτίων LNG από τις ΗΠΑ. Οι κανονικές εξαγωγές θα αρχίσουν τον Απρίλιο του 2016. Και υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον να έρθουν φορτία αμερικανικού LNG στην Ελλάδα». Με πρόσχημα την ενεργειακή απεξάρτηση της Νοτιοανατολικής Ευρώπης από την Gazprom και το ρωσικό δίκτυο αγωγών, οι ΗΠΑ διαμορφώνουν ήδη τις αγορές για τα δικά τους ενεργειακά προϊόντα, επεκτείνοντας την εξάρτηση της Ευρώπης από τον στρατιωτικό και τον οικονομικό τομέα και στον ενεργειακό.
Ομως, πέρα από την εξεύρεση αγορών για το αμερικανικό LNG, η περιοχή της Β. Ελλάδας και ιδιαίτερα ο τερματικός σταθμός της Αλεξανδρούπολης θεωρείται ότι, με τις εξελίξεις που μεσολάβησαν από την αδειοδότησή του το 2011 μέχρι σήμερα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, διαθέτει τις προϋποθέσεις ενός περιφερειακού Gas Trading Hub, στο οποίο θα μπορεί να φτάνει αέριο και από τα νέα κοιτάσματα στην περιοχή της Μεσογείου (Αίγυπτος, Ισραήλ, Κύπρος).
Πρόκειται, δηλαδή, για ένα τεράστιο εγχείρημα που θα έχει επίκεντρο την περιοχή της Αλεξανδρούπολης επηρεάζοντας περιβαλλοντικά τη θαλάσσια περιοχή σε απρόβλεπτη έκταση λόγω του μεγάλου αριθμού πλοίων μεταφοράς LNG που θα εφοδιάζουν τον αγωγό IGB προκειμένου να ανταποκριθούν στις ενεργειακές ανάγκες της Θράκης, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Σερβίας και τμήματος της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και στις πρόσθετες ανάγκες που θα δημιουργεί σταδιακά η επιδιωκόμενη ενεργειακή απεξάρτηση της περιοχής από την Gazprom.
Μάλιστα επειδή η λειτουργία του ΤΑΡ θα καθυστερήσει και πέραν του 2020, αποτελεί εκπεφρασμένη βούληση της Ουάσινγκτον «ο τερματικός σταθμός της Αλεξανδρούπολης να διασφαλίσει πολύ νωρίτερα από τον ΤΑΡ εναλλακτική πηγή τροφοδοσίας», δηλαδή οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες.
Θα πρέπει να αναμένεται ότι η λειτουργία του αγωγού θα επιφέρει απρόβλεπτες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στη θαλάσσια περιοχή και ιδιαίτερα στις ακτές της. Ομως, από την άλλη μεριά, θα δημιουργήσει και πληθώρα μόνιμων θέσεων εργασίας στο διηνεκές μέλλον εν μέσω κρίσης και θα επιδράσει αναπτυξιακά στην περιοχή. Ποιος θα αποφασίσει αν θα επιλεγεί η δημιουργία θέσεων εργασίας αντί της περιβαλλοντικής προστασίας, διότι οι ακτές είναι διάσπαρτες από πληθώρα παραθεριστικών οικισμών και ξενοδοχείων;
Ποιος θα συνθέσει τις προτεραιότητες με τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας; Είναι θέμα απόφασης του ενός ανδρός, του εκάστοτε δημάρχου ή μήπως του εκάστοτε δημοτικού συμβουλίου που κινείται στη λογική κομματικών αντιπαραθέσεων; Ο δήμαρχος και το δημοτικό συμβούλιο διαχειρίζονται τη βούληση των δημοτών, η οποία, σε περιπτώσεις καίριων θεμάτων που διχάζουν την κοινωνία και καθορίζουν το μέλλον, θα πρέπει να εκφράζεται με διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας, δηλαδή με δημοψήφισμα.
Επειδή μάλιστα δηλώνουμε αυτάρεσκα ότι η Αλεξανδρούπολη «είναι η πρώτη πόλη της Ευρώπης» θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι απανταχού της Ευρώπης διενεργούνται δημοψηφίσματα για σοβαρά τοπικά θέματα: Στο Ελσίνκι για την αποδοχή των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων, στο Μόναχο για τη δημιουργία τρίτου διαδρόμου στο αεροδρόμιο της πόλης και την αντικατάσταση ή όχι του μετρό, που συνδέει το κέντρο του Mονάχου με το αεροδρόμιο, από ταχύτερο υπερσύγχρονης τεχνολογίας τρένο.
Στο Αμβούργο και το Βερολίνο για τον δημόσιο ή ιδιωτικό χαρακτήρα της ηλεκτροδότησης, στην Ελβετία κ.ο.κ. Είναι το ελάχιστο που μπορεί να γίνει για το θέμα του LNG, όπως και παλαιότερα θα μπορούσε να γίνει για το θέμα του χρυσού, διότι τα θέματα αυτά καθορίζουν τη ζωή των δημοτών και αυτοί πρέπει να αποφασίζουν.
Μήπως όμως αρκεί η άποψη των ειδικών, που είναι ειδήμονες σε τεχνικά θέματα και στις επιπτώσεις τους, την οποία θα πρέπει άκριτα να αποδεχόμαστε; Ο Κορνήλιος Καστοριάδης αναφέρεται στην τεχνικιστική αυταπάτη, την «αυταπάτη της ειδημοσύνης», όπως τη χαρακτηρίζει, υποστηρίζοντας ότι «είναι αναρίθμητες οι παράλογες αποφάσεις που πάρθηκαν από τους ειδήμονες ή πάρθηκαν με βάση τις γνώμες τους…
Οταν οι διευθύνοντες θέλουν μια “πραγματογνωμοσύνη” που να πηγαίνει προς μια ορισμένη κατεύθυνση, βρίσκουν πάντα ειδήμονες για να συντάξουν μια κατάλληλη έκθεση». Και συμπληρώνει: «Η τεχνολογική εξέλιξη θα επέτρεπε να τεθεί η ειδημοσύνη στην υπηρεσία της δημοκρατίας.
»Θα επέτρεπε την οργάνωση μεγάλων δημόσιων συζητήσεων, στις οποίες οι ειδήμονες, ελεγχόμενοι δημοκρατικά, θα υπέβαλλαν παραδείγματος χάριν τις πιθανές επιλογές, τα ουσιώδη επιχειρήματα για την καθεμία, τις αντίστοιχες επιπτώσεις και συνέπειές τους. Έτσι οι άνθρωποι θα μπορούσαν να αποφασίσουν, εν γνώσει λόγου –αντί να βλέπουν να πέφτουν πάνω τους, όπως σήμερα, τα αποτελέσματα αποφάσεων που λήφθηκαν εν τη απουσία τους και με τη μέγιστη αδιαφάνεια».
Δημήτρης Μακροδημόπουλος
efsyn.gr
