Αυτός ο τίτλος θα μπορούσε να αποτελεί χαρακτηριστικό της σημερινής κοινωνίας, κι αν θέλαμε να το εξειδικεύσουμε: της σημερινής κοινωνίας των νέων.
Ο λόγος για το πόσο η τεχνολογία έχει παρεισφρήσει για τα καλά στη ζωή μας και αν αυτό έχει περισσότερο θετικό ή αρνητικό αντίκτυπο. Καλώς ή κακώς στο 2015 που ζούμε η τεχνολογία έχει εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό και αποτελεί πλέον μια από τις σημαντικότερες βιομηχανίες της εποχής. Χιλιάδες (ίσως και εκατομμύρια) κινητά τηλέφωνα, τάμπλετς, λάπτοπς και τηλεοράσεις πωλούνται ανά την υφήλιο και μπαίνουν αυτόματα στα σπίτια και, παράλληλα, στις ζωές πολλών ανθρώπων.
Όλες αυτές οι συσκευές περιλαμβάνουν μέσα στις, ομολογουμένως πολλά υποσχόμενες, συσκευασίες στις οποίες περιέχονται τις “καθιερωμένες” οδηγίες χρήσης. Δυστυχώς όμως μέσα σε αυτές δεν υπάρχει περιορισμός στον όρο “αλόγιστη” χρήση ούτε κάτι που να την απαγορεύει. Κι εκεί έγκειται η ουσία αυτού του άρθρου: στην αλόγιστη χρήση της τεχνολογίας.
Είναι γεγονός πως η τεχνολογία πλέον μπαίνει στην ζωή του ανθρώπου, ήδη από την πολύ μικρή ηλικία. Είναι σύνηθες το γεγονός παιδιά ηλικίας 7-12 ετών να ασχολούνται επί ώρες με τάμπλετς, υπολογιστές κτλ. κοιτώντας μια άψυχη οθόνη. Ωστόσο για εκείνα η οθόνη δεν είναι τόσο άψυχη…
Ως αποτέλεσμα, πολλά νεαρά άτομα κλείνονται στο σπίτι και περιορίζονται αυτόματα χωρίς καν να το καταλαβαίνουν. Είναι λες και η ζωή τους περιστρέφεται πλέον γύρω από μερικές κρύες βίδες που συναρμολογούν ένα αντικείμενο “διασκέδασης”, είτε αυτό λέγεται κινητό, είτε τηλεόραση, είτε οτιδήποτε άλλο. Και σίγουρα ευθύνες για το μεγαλύτερο μέρος αυτής της κατάστασης είναι η ταχύτατη διάδοση του διαδικτύου, που πλέον είναι προσβάσιμο από οποιοδήποτε σημείο.
Όλα τα παραπάνω συντελούν στο να αδειάζουν οι αλάνες, στο να πέφτει κατακόρυφα η κοινωνικοποίηση των παιδιών ενώ το αρχαίο ρητό “νους υγιής εν σώματι υγιεί” είναι λες και δεν ειπώθηκε ποτέ (για την μη πραγμάτωσή του δεν υπάρχει καμία αμφιβολία).
Έρευνες δείχνουν ότι η ενασχόληση των παιδιών με τα videogames (με την τεχνολογία, εν γένει) τα κάνει πιο ευφυή μέσα από διάφορα παζλ και τεχνάσματα που απλώνονται απλόχερα μπροστά στα μάτια τους. Όταν όμως γίνεται παράλογη η χρήση τους δεν ξέρουμε κατά πόσο οι έρευνες αυτές βγαίνουν αληθείς.
Η πιο άσχημη εικόνα είναι όταν οι αλάνες και οι γειτονιές γεμίζουν από παιδιά, αλλά από παιδιά που δεν κρατούν στα χέρια τους μια μπάλα αλλά ένα τεχνολογικό προϊόν. Κάθονται το ένα δίπλα στο άλλο κι αντί να εκμεταλλεύονται την “μαγεία” της επικοινωνίας μένουν αποξενωμένα και χωμένα σε μια οθόνη πολλών πίξελ. Μοιάζει λες και όλα όσα ονειρεύονται βρίσκονται κρυμμένα εκεί μέσα “φερέλπιδα “, εξού και το τίτλος του άρθρου “εγκλεισμός ονείρων” που συνεπάγεται επίσης και κοινωνικό εγκλεισμό.
Βασικές ευθύνες πρέπει να καταλογιστούν επίσης και στους γονείς. Ο κοινωνικός περίγυρος λένε ότι διαμορφώνει το νου και την συμπεριφορά παιδιών. Επομένως, εφόσον οι ίδιοι οι γονείς “επικροτούν” αυτή την (απαγορευμένη κατά άλλους) είσοδο της τεχνολογίας στις ζωές των παιδιών τους, δεν είναι υπεύθυνοι κι εκείνοι που οι μόνοι φίλοι που έχουν τα παιδιά τους είναι “αυτοί” του facebook και άλλων δημοφιλών κοινωνικών δικτύων;
Συμπέρασμα όλων αυτών είναι το εξής: η αλόγιστη χρήση της τεχνολογίας καταστρατηγεί τις διαπροσωπικές σχέσεις. Εάν όμως το επίθετο “αλόγιστη” αντικατασταθεί με το αντίθετό του, δηλαδή τη “λογική” τότε και οι αλάνες θα γεμίσουν, και το σώμα θα διαπλαθεί και ο νους των μικρών παιδιών θα “ανοίξει”, για να χρησιμοποιήσουμε και τα αποτελέσματα των ερευνητών. Θα πρέπει, τέλος, να σκεφτούμε ότι η τεχνολογία βρίσκεται στην υπηρεσία των ανθρώπων κι όχι το αντίθετο…
Γ.Κ.
